nuxte

بێده‌نگییه‌ک به‌رهه‌می خۆره‌تاوه‌ و بێده‌نگییه‌کیش ئاکامی سێبه‌ر/ ئالبێر کامۆ

ڕۆژێک کچۆڵه‌یه‌ک داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێکی بۆ بگێڕێته‌وه‌ باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌ ڕۆژێك داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێكی بۆ بگێڕێته‌وه‌ و باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌ ڕۆژێک داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێکی بۆ بگێڕێته‌وه‌ و باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌ ڕۆژێک داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێكی بۆ بگێڕێته‌وه‌ باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌ ڕۆژێک داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێکی بۆ بگێڕێته‌وه‌ و باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌...

کاتێ چیرۆکه‌که‌ ته‌واو بوو، کچۆڵه‌که‌ کوتی: نێوی ئه‌و کچۆڵه‌یه‌ چی بوو؟

باوکی کوتی: کێها کچۆڵه؟

کچۆڵه‌که‌ کوتی: ئه‌و کچۆڵه‌یه‌ی وا ڕۆژێك داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێکی بۆ بگێڕێته‌وه‌ و باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌ ڕۆژێک داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێکی بۆ بگێڕێته‌وه‌ و باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌ ڕۆژێک داوای له‌ باوکی کرد چیرۆکێکی بۆ بگێڕێته‌وه‌ و باوکیشی چیرۆکی کچۆڵه‌یه‌کی بۆ گێڕاوه‌ که‌...

وسوسه‌/میدیا کاشیگر/چاپ یکم/1371/نشر آرست

پردێک بۆ ڕۆیشتن، بۆ وێرانی

 پردێک بوو نێوانمان

نه‌ ده‌نگێک نه‌ جه‌ده‌لێک

دوایین شام ڕوانین بوو بێده‌نگی بوو

"پیتر بیکسێل"

پیاوه‌ش له‌جیاتی ئه‌وه‌ی سیمه‌که‌ی ده‌رکێشێ و لێی کاته‌وه‌، کارێک که‌ له‌ ئه‌سڵ‌‌دا ده‌بوایه‌ بیکردایه‌ له‌به‌رئه‌وه‌ی نه‌یده‌ویست شتێک بزانێ، بیستۆکه‌که‌ی هه‌ڵگرت و نێوی خۆی گووت...

تۆ حه‌ربا نیت پێستی خۆت

به‌ پێی ره‌نگ و زمان و 

خووی شه‌قامه‌کان مه‌گۆڕه‌

تۆ حه‌ربا نیت.

ف.پیرباڵ

ئه‌رێ، خه‌ریکه‌ ئێمه‌ش هه‌ست به‌ گه‌وره‌ بوونی جیهان ده‌که‌ین و ورده‌ ورده‌ مه‌ترسیمان تێدا ساز ده‌بێ، هه‌ول ده‌ده‌ین ئاکار و ڕه‌نگ و خوومان بگۆڕین تا له‌و جیهانه‌ مه‌ترسیداره‌ هه‌ست پێکراوه‌ دا ته‌ریک نه‌که‌ینه‌وه‌، ئه‌گه‌ر به‌ڵێ به‌ڵێشیان بۆ نه‌کردین لانیکه‌م خۆشیان لێمان بێ و له‌ ژێر باڵی کۆمه‌ڵگه‌دا هه‌ست به‌ ئاسووده‌یی بکه‌ین، به‌ڵام بۆ گه‌ییشتن به‌و ئامانجه‌ ده‌ست بۆ هه‌موو کارێک ده‌به‌ین و خۆمان ده‌بینه‌ مه‌ترسییه‌ک بۆ کۆمه‌ڵگه‌، زێلیگ zelig فیلمێکی  نیمچه‌ دیکۆمێنتارییه‌ که‌ باس له‌ که‌سایه‌تییه‌کی نه‌خۆش ده‌کا که‌ بۆ ئه‌وه‌ی ده‌وروبه‌ری خۆشیان بوێ خۆی هاوڕه‌نگی ئه‌وان ده‌کا. ئه‌و که‌سایه‌تییه‌ چ له‌ باری فکری و چ له‌ باری جه‌سته‌ییه‌وه‌ خۆی ده‌گۆڕێت، به‌ جۆرێک که‌ له‌ گه‌ڵ دیموکراتێک دیموکرات و لای کۆماریخوازێک کۆماریخواز،له‌ گه‌ڵ خاخامێک خاخام و له‌ گه‌ڵ دووکتورێک ده‌بێته‌ دوکتوور، جه‌ریانی ئه‌و فیلمه‌ له‌ ساڵه‌کانی 1920 تا 1930 دا ڕوو ده‌دا سه‌رده‌می تێکشکانی ئابووری ئامریکا و گه‌شه‌ سه‌ندنی موزیکی جاز و فراوانی ئه‌لکۆڵ له‌و وڵاته‌دا، که‌ وودی ئالین وه‌ستایانه‌ توانیویه‌تی دۆخی ئه‌و سه‌رده‌مه‌ بگوازێنێته‌وه‌ ناو فیلمه‌که‌ و بۆ خۆی رۆلی سه‌ره‌کی فیلم یانی لیۆنارد زێلیگ بگێرێت، ئه‌و فیلمه‌ له‌ گه‌ڵ ئه‌وه‌ی که‌ ورده‌ ته‌نزی زۆر تێدایه‌ به‌ڵام باس له‌ مه‌ترسییه‌ک ده‌کا که‌ ده‌توانیت زۆر له‌وه‌ی وا بیری لێده‌که‌ینه‌وه‌ مه‌ترسیدارتر بێت بۆ کۆمه‌ڵگه‌، که‌سایه‌تییه‌ک که‌ بۆ ئه‌وه‌ی له‌ کۆمه‌ڵگه‌دا قه‌بوول بکرێت هه‌موو کارێک ده‌کات ته‌نانه‌ت چونه‌ ژێر باڵی نازیسمه‌وه‌، که‌سایه‌تییه‌ک که‌ به‌ قه‌ولی سال بلوو زوو له‌ یاد ده‌چێته‌وه‌ ته‌نیا شتێک که‌ لێی ده‌مێنێته‌وه‌ "بامزه‌" بوونییه‌تی! دوکتوور فلێچر که‌سایه‌تی دووهه‌می ئه‌و فیلمه‌ ته‌نیا که‌سێکه‌ که‌ هه‌ول ده‌دات چاره‌سه‌ری نه‌خۆشییه‌که‌ی زێلیگ بکات و له کاره‌که‌ی دا سه‌رکه‌وتوو ده‌بێت، به‌ جۆرێک که‌ زێلیگ ئه‌و جار به‌ سه‌راحه‌ت  بیر و بۆچوونی خۆی بێ ئه‌وه‌ی ترسێکی له‌ که‌س هه‌بێت و بێ ئه‌وه‌ی چاوه‌ڕوانی به‌ڵێ به‌ڵێی که‌س بێت ده‌رده‌بڕێت که‌ له‌ فیلمه‌که‌دا به‌ جوانی ئاماژه‌ی پێکراوه‌، به‌ڵام مه‌به‌ست له‌و نووسینه‌ چییه‌، من پێم وایه‌ هه‌ر که‌س دوای دیتنی ئه‌و فیلمه‌ جارێک وه‌بیر ده‌ورووبه‌ری خۆی ده‌که‌وێته‌وه‌، ده‌وروبه‌رێک که‌ خه‌ریکه‌ زێلیگ ئاسا بۆ ئه‌وه‌ی جێپه‌سه‌ندی هه‌ر گه‌مژه‌یه‌ک بێ ره‌نگ و خووی خۆی ده‌گۆڕێ، ئه‌وه‌ش هه‌ر ئه‌و جۆره‌ی وودی ئالێن له‌ فیلمه‌که‌ی دا باسی لێده‌کا مه‌ترسیداره‌، بێ گومان کۆمه‌ڵگه‌ی ئیمه‌ پێویستی به‌ دوکتوور فلێچڕێکه‌ که‌ بتوانێت ئه‌و که‌سایه‌تی نه‌خۆشه‌ کونترول بکات تا له‌وه‌ زیاتر نه‌بێته‌ هۆی مه‌ترسی بۆکۆمه‌ڵگه‌، له‌وه‌ ده‌چێ له‌ جیهانی وێژه‌دا نووسین ڕۆلی دووکتور فلێچر به‌ باشی بگێڕێت، به‌ڵام کێ هه‌یه‌ ئه‌و جه‌ساره‌ته‌ی هه‌بێ و ئه‌و هه‌موو که‌سایه‌تییه‌ نه‌خۆشه‌ی ده‌ورووبه‌رمان بنووسێته‌وه‌؟ فیلمی زێلیگ به‌ زه‌ماوه‌ندی دوکتوور فلێچر و زێلیگ کۆتایی پێ دێت یانی کۆتاییه‌کی خۆش به‌ڵام به‌ ئاماژه‌یه‌کی سرنجڕاکێش:

"ئه‌و{زێلیگ} بۆ ئه‌وه‌ی خه‌ڵک خۆشیان بوێ و ئه‌رێیان لێ وه‌رگرێ، خۆی له‌ ڕاده‌به‌ده‌ر گۆڕی، ئێستا ئه‌و پرسیاره‌مان بۆ ساز ده‌بێ چی ده‌بوو ئه‌گه‌ر زێلیگ هه‌ر له‌ ئه‌وه‌ڵه‌وه‌ ئه‌و ئازایه‌تییه‌ی هه‌بوایه‌ و بێ ئه‌وه‌ی وه‌ک حه‌ربا خۆی بگۆڕێ قسه‌ی دڵی کردبایه‌؟ له‌ کۆتاییش دا نه‌ به‌ڵێ به‌ڵێی که‌س به‌ڵکوو ئه‌وینی ژنێک ئه‌و‌ی گۆڕی."

ژنێک که‌ ئه‌گه‌ر نه‌بێ دیسان زێلیگ ڕه‌نگ ده‌گۆڕێته‌وه‌،دیسان پێویستی به‌ ئه‌رێ وه‌رگرتنی دیتران ده‌بێ، ئاخۆ نووسین له‌ به‌رامبه‌ر ئاکاری ده‌ورووبه‌رمان وا نییه‌؟ ئه‌گه‌ر نه‌نووسین که‌سایه‌تییه‌کان زێلیگ ئاسا ڕه‌نگ ناگۆڕن؟

پاشایه‌تی من، هی ئه‌م دنیایه‌یه‌

به‌ندیوان و سیاچاڵ و شمشێره‌کان

گوێ ڕایه‌ڵی فه‌رمانی منن که‌ دوو جار، نایڵێمه‌وه‌.

که‌لامی من، ئه‌گه‌ر چی کورت، له‌ ئاسنه‌...

کارلۆس درومۆند دێ ئاندرادێ" Carlos Drummond de Andrade" له‌ 31ی ئۆکتۆبری 1902 له‌ ئیتابیرا(شارێکه‌ له‌ باکوری رۆژهه‌ڵاتی برازیل) له‌ دایک بووه‌ و 17ی ئاگۆستی 1987 کۆچی دوایی کردووه‌. ئاندرادێ شوێن دانه‌رترین شاعیری سه‌ده‌ی بیسته‌می برازیل و یه‌کێ له‌ مه‌زن­ترین شاعیره‌کانی مێژووی وێژه‌ی ئه‌و وڵاته‌یه‌. ئه‌و سه‌ره‌تا چۆته‌‌ ناو بزاڤی مۆدێرنیته‌ی ده‌یه‌ی بیستی زایینی شێعری برازیل و پاشان رووی کردۆته‌ شێعری ئازادی" واڵت ویتمه‌ن"انه‌ و زمانی زاره‌کی له‌ شێعره‌کانی دا ده‌کار کردووه‌.

تایبه‌تمه‌ندی شێعری ئاندرادێ تیز و حه‌نه‌کی تاڵ و فه‌لسه‌فی شێعره‌کانییه‌تی که‌ ناوه‌ڕۆکی سوسیالیستی و بڕێ جار مێتافیزیکیان هه‌یه له‌ شێعری "دڵته‌نگی له‌ به‌هه‌شت" دا ئه‌و تایبه‌تمه‌ندی فه‌لسه‌فی و مێتافیزیکییه‌ به‌ر چاوه‌ به‌ شێوه‌یه‌ک که‌ خوێنه‌ر ده‌گه‌ڕێنێته‌وه‌ بۆ بیر کردنه‌وه‌ له‌ یه‌که‌م پرسیار"ئافراندن" و دواتر بێهووده‌یی..‌. . شێعری "خۆزێ" ناودارتر‌ین شێعریه‌تی و ئه‌و شێعره گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ ته‌نیایی و ئاوێته‌ بوونی ژیانی ئینسان له‌ گه‌ڵ مۆدێرنیته‌یه‌، ئینسانی بی شوناس و نیهلیست، یان به‌ قه‌وڵی ویوالدۆ سانتۆس شێعری خۆزێ ژیانی خه‌ماوی شاعیرمان له‌ مۆدێرنیته‌ نیشان ده‌دا. یه‌کێکی تر له‌ تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی شێعری ئاندرادێ که‌ڵک وه‌رگرتنی زۆر له‌ پاش و پێش کردن و دووپاته‌ کردنه‌وه‌ی وشه‌کانه‌ که‌ له‌ شێعری "له‌ نێوان ڕێگادا" به‌ ته‌واوی ده‌رده‌که‌وێ‌. شێعری "وه‌رزاکان"یش به‌ هه‌مان شێوه‌ ته‌نیایی ژیانی مرۆڤی سه‌رده‌ممان نیشان ده‌دا و جار به‌ جارێکیش ده‌بێته‌ پۆسته‌رێک.

پیتێر بیکسێل

(1935-   )

من هیچ شتێک له‌ مامه‌ یودوک نازانم. جگه‌ له‌وه‌ی که‌ مامی بابه‌ گه‌وره‌ بوو. نازانم قه‌لافه‌تی چۆن بوو، نازانم له‌ کوێ ده‌ژیا، چ کاره‌ بوو.

ته‌نیا نێوی ده‌زانم: یودوک.

که‌سی که‌ش به‌و ناوه‌ ناناسم.

بابه‌ گه‌وره‌ هه‌میشه‌ چیرۆکه‌کانی ئاوا ده‌ست پێ ده‌کرد: «ئه‌و ده‌م که‌ مامه‌ یودوک مابوو»، یا «کاتێک من بۆ سه‌ردان ده‌چووم بۆ لای مامه‌ یودوک» یا «کاتێک مامه‌ یودوک ویۆلۆنێکی به‌ دیاری پێدام»...

دوایین شێعره‌کانم پڕن له‌ "من"

وت‌‌ووێژ له‌ گه‌ڵ توماس ترانسترۆمێر، وه‌رگری خه‌ڵاتی ئه‌ده‌بی نۆبێل- 2011

ئه‌م وت‌ووێژه‌، له‌ ساڵی 1990دا له‌ گه‌ڵ توماس ترانسترۆمێر ئه‌نجام دراوه‌‌. ئه‌و کات هێشتا زمانی له‌ گۆ نه‌که‌وتبوو. ئه‌وه‌ ته‌نیا وت‌ووێژێکه‌ که‌ ماڵپه‌ری فه‌رمی وه‌رگری نۆبێلی 2011 بڵاوی کردۆته‌وه‌.

"هیچ شارێک له‌ ژێر سێبه‌ری دیکتاتۆری­دا پێناگات؛ له‌ به‌ر ئه‌وه‌ی هه‌ر شتێک له‌ ژێر چاوه‌دێری دا بێت، سووک و چرووک ده‌مێنێ"(54) ئه‌وه‌ و ده‌یان ڕسته‌ی که‌، باس له‌ سه‌رهه‌ڵدانی ده‌سه‌ڵاتێکی تووتالیتێر ده‌که‌ن که‌ دزه‌ی کردبۆوه‌ نێو ژیانی دانیشتوانی وڵاتێک، ئه‌و وڵاته‌ی که‌ سه‌رده‌مانێک ده‌سه‌ڵات دارانی  ئاڵاهه‌ڵگری دروشمی دژه‌ فاشیسم بوون، باس له‌ وڵاتی رۆمانییایه‌ له‌ سه‌رده‌می نیکۆلای چاوۆ شێسکۆ؛ ئه‌و دیکتاتۆره‌ی بوو به‌ هۆی خولقاندنی رۆمانی"وڵاتی هه‌ڵووچه‌ شینه‌کان"، رۆمانێک که‌ له‌و ساڵانه‌ دا خه‌ڵاتی نۆبێلی پێ به‌خشرا و  برینێکی کۆنی به‌ ناوی ژینۆ سایدی گه‌لی رۆمانیا هه‌ڵداوه و دونیای له‌ خه‌و ڕاچڵه‌کاند...

شیمبۆرسکا-ش رۆیشت، هه‌واڵێکی ناخۆش بوو. به‌ڵام دوونیایه‌ چی له‌ گه‌ڵ ده‌کرێ؟ به‌ قه‌وڵی حوسێن په‌ناهی: ته‌نیا مردنه‌ به‌ قه‌د یه‌ک به‌ش ده‌کرێ! راستیشی ده‌کوت، دوێنێ ئانجێلۆپۆلووس بوو، ئه‌ورۆش له‌ بێده‌نگی­دا شیمبۆرسکا، که‌سێک که‌ به‌ پێچه‌وانه‌ی زۆر که‌س نه‌ شێت و شه‌یدای تریبۆن بوو نه‌ ماندووی رێگای چاپخانه‌، به‌ قسه‌ی خۆی هه‌ر شه‌ش حه‌وت ساڵ جارێک ره‌نگه‌ کتێبێک بڵاو کاته‌وه‌. ته‌نیایی، هێمنی، بێده‌نگی و خۆ پاراستن له‌ کۆڕ و کۆبوونه‌وه‌کان له‌وانه‌یه‌ باشترین وشه‌ بن بۆ باس کردن له‌ سه‌ر که‌سایه‌تی ئه‌و هۆنه‌ره‌، هه‌ر چی لێی ده‌خوِێنمه‌وه‌ که‌متر له‌ گه‌ڵ نووسه‌ری ئه‌و ده‌وروبه‌ره‌ نزیکایه‌تی تێدا ده‌بینم، شیمبۆرسکا خوێنه‌ری تایبه‌تی خۆی هه‌یه‌، بۆ هه‌موو که‌سی نه‌نووسی و بۆ هه‌موو که‌سیشی نه‌خوێنده‌وه‌، عاشقی مرۆڤه‌کان نه‌بوو به‌ پێچه‌وانه‌ جیهانی خۆش ده‌ویست، ده‌یکووت زۆر بوونی ئینسانه‌کان مه‌ترسیداره‌ به‌تایبه‌ت که‌ رۆژانه‌ کۆمه‌ڵێكی زۆر له‌ هه‌ژاری­دا ده‌مرن، ره‌نگه‌ مردنیشی هه‌ر بۆ ئه‌و مه‌به‌سته‌ بوو.

سه‌رچاوه‌ی ئه‌ندێشه‌ و زانستی مۆدێرن، وڵاتانی رۆژئاوایه‌ و ناوخۆیی نییه،‌ بۆیه‌ له‌ گه‌ڵ خۆی زمانی تایبه‌ت به‌ خۆی دێنێت، ئه‌وه‌ ئه‌رکی ئێمه‌یه‌ که‌ خۆمان له‌ گه‌ڵ ئه‌و ڕه‌وته‌ ڕێک بخه‌ین و زمانه‌که‌مان له‌ قه‌تیس بوون و مردن رزگار بکه‌ین. زمانی زانستی زمانێکی ده‌رهێنراوه‌یه‌(اشتقاقی‌) هه‌ر ئه‌وه‌ش ده‌بێته‌ هۆی سازبوونی هێندێک وشه‌ی نوێ که‌ په‌ره‌ ده‌دات به‌ زمانی کوردی.

که‌تی ئاکێر (Kathy Acker)نووسه‌ری پۆست مۆدێرنی ئامریکایی، پردێکه‌ له‌ نێوان ئه‌ده‌بیاتی مۆدێرنی ئامریکا(به‌ره‌ی بیت و قوتابخانه‌ی بلک مۆنتێن پۆئیتری، شاگرده‌کانی وارهۆل، موزیک پۆست بانک و که‌سایه‌تییه‌ به‌ناوبانگه‌کانی وه‌ک چارلێز برنێستین، دیوید ئانتین و ...) و ئه‌ده‌بیاتی پۆست مۆدێرن و پاش پێکهاته‌ خوازی فه‌ره‌نسی(باتای، دێلۆز، دریدا، بودریار، ئارتوو، کراوان، لۆترامۆن)، بۆیه‌ ناتوانین له‌ گه‌ڵ هیچ یه‌ک له‌ نووسه‌ره ئامریکی و فه‌ره‌نسییه‌کان به‌راوه‌ردی که‌ین. ئاکێر به‌دوای زمانی جه‌سته‌دا ده‌گه‌رێ، جه‌سته‌یه‌کی له‌ بیر کراوه‌  و دامرکاو. ئه‌و به‌ دوای چێژه‌ قۆڕغ کراوه‌کان و نهێنیه‌کان دا ده‌گڕێ و هه‌ر له‌ویش دا خۆی ده‌دۆزێته‌وه‌،  بابه‌ته‌کانی ئاکێر ئاوێته‌یه‌که‌ له‌ وتار و داستان و شێعر و ژیاننامه‌، ئه‌و له‌ پۆرنۆگرافی وه‌ک که‌ره‌سه‌یه‌ک بۆ رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌  له‌ گه‌ڵ هه‌موو شێوه‌ سوود وه‌رگرتنێکی ره‌گه‌زی ناڕه‌وا له‌ مرۆڤ و به‌ زنجیر کێشانی له‌ش له‌ مانا و واتای ده‌ره‌کی که‌ کۆمه‌ڵگا به‌ سه‌ری دا سه‌پاندووه‌ که‌ڵک وه‌رده‌گرێ. ده‌ربڕینی ڕوون و ڕاشکاوی چێژه‌کان له‌ تایبه‌تمه‌ندییه‌کانی ئاکێره‌.  زۆربه‌ی رۆمانه‌کانی ئه‌و بانگهێشت و نۆژه‌ن کردنه‌وه‌ی شاکاره‌کانی ئه‌ده‌بیاته‌. دۆن کیشۆت، ئۆرفه‌... و هه‌روه‌ها ئه‌و که‌ڵه‌ نووسه‌رانه‌ی که‌ به‌شێک له‌ رۆمانه‌کانی پێک دێنن وه‌ک:مارکی دۆ ساد، فاکنێر، دیکێنز، پرۆست، رێمبۆ و... . جێگه‌ و پێگه‌ی ئه‌و له‌ ئه‌ده‌بیاتی ده‌یه‌ی 70 و 80 دا حاشا هه‌ڵنه‌گره‌ و به‌رهه‌مه‌کانی له‌ به‌رچاوترین تێکسته‌کانی ئه‌ده‌بیاتی پۆست فیمینیستین .

ئاکێر له‌ ساڵی 1947 هاته‌ دونیا و یه‌که‌م به‌رهه‌می خۆی له‌ ده‌یه‌ی 70 دا بڵاو کرده‌وه‌، ئاکێر له‌ ساڵی 96 دا تووشی  شێرپه‌نجه‌ی مه‌مک هات و ساڵ و نیوێک زیاتر نه‌ژیا.

ئه‌وه‌ کورته‌یه‌ک له‌ پێشه‌کی رۆمانی ئه‌لجه‌زایه‌ره‌ که‌ چه‌ند مانگێک ده‌بێ کۆتاییم به‌ وه‌رگێڕانی  رۆمانه‌که‌ی هێناوه‌، ئه‌و رۆمانه‌ پێشترهاورێم ئومیدی شه‌مس وه‌ری گێڕاوه‌ته‌وه‌ سه‌ر فارسی.  به‌ داخه‌وه‌ ئه‌و رۆمانه‌ ده‌رفه‌تی بڵاو بوونه‌وه‌ی قه‌ت پێ نادرێ( هه‌ڵبه‌ت له‌ ئێستا دا). بۆیه‌ لێره‌ دا به‌شێکی که‌می ئه‌و رۆمانه‌تان بۆ ده‌خه‌مه‌ به‌ر چاو تا بزانین له‌ داهاتوو دا ده‌بێ به‌ چی!‌